HAGB – Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kaldırıldı
Bugün yayınlanan resmi gazeteye göre Anayasa Mahkemesi tarafından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231. Maddesinde düzenlenmiş bulunan ve halk tarafından HAGB olarak bilinen Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına için fıkralar anayasaya aykırılığı sebebiyle iptal edilmiş ve 01/08/2023 tarihinden bir sene sonra uygulanmak üzere bugünki resmi gazetede yayınlanmıştır.
Buna göre bir yıl gene HAGB müeyyidesi ceza mahkemelerinde uygulanacak olsa da 01/08/2024 tarihinden itibaren uygulanmayacak. Yeni bir yasa ya da düzenleme yapılmadığı takdirde HAGB müeyyidesi bir yıl sonra hukukumuzdan tüm uygulamasıyla birlikte kaldırılmış olacak.
Cezası iki yıldan az suçlar için uygulanan Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması müeyyidesine alternatif olan cezanın ertelenmesi ve seçimlik cezalar ise uygulanmaya devam edilecek.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması cezası alanlarla ilgili olarak nasıl bir düzenleme yapılacağı şu an için açıklanmış değil.
HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI NEDİR?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, ceza hukukunda bir mahkeme tarafından verilen hükümle ilgili olarak cezanın infazının geçici olarak durdurulması ve belirli bir süre için sonuçlandırılmaması anlamına gelir. Bu süre boyunca, mahkum, hükümle belirlenen şartları ve davranışları yerine getirmesi gereken bir denetim dönemine tabi tutulur.
Genellikle, hükmün açıklanmasının geri bırakılması, mahkemelerin bazı durumlarda kişinin suç işlediğine dair mahkumiyet kararı vermesine rağmen, suçlunun cezayı hemen çekmesine gerek olmadığına inanıldığı durumlarda uygulanır. Bu durumda, mahkeme kişinin suçunun ne kadar ciddi olduğunu ve topluma olan etkisini değerlendirerek, hükmün açıklanmasını geri bırakabilir ve kişiye belirli koşullar altında bir denetim süreci sunar.
Denetim sürecinde, kişi genellikle belirli şartları yerine getirmek zorundadır. Bu şartlar, örneğin, suç işlemeye karşı denetimli olmak, kurallara uymak, bir meslek edinmek, topluma yararlı işlerde gönüllü olmak, düzenli olarak belirli bir merkeze rapor vermek gibi çeşitli denetim ve rehabilite edici faaliyetleri içerebilir.
Eğer kişi denetim süresince gösterdiği olumlu davranışlarla şartları yerine getirirse, belirlenen sürenin sonunda mahkeme kişinin suçunu işlemediğine inanarak davanın düşürülmesine ve cezasızlıkla sonuçlanmasına karar verebilir. Ancak, kişi denetim süresince şartlara uymazsa, mahkeme tarafından belirlenen cezanın tamamı veya kısmı uygulanabilir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, ceza adalet sisteminde rehabilite edici ve yeniden topluma kazandırıcı bir rol oynamayı amaçlamaktadır. Ancak, her ülkenin ceza hukuku sistemi farklı olabilir ve bu nedenle hükmün açıklanmasının geri bırakılması süreci de ülkeden ülkeye ve hatta eyaletten eyalete farklılık gösterebilir.
